Trong không khí cả nước kỷ niệm 50 năm ngày Đại thắng mùa Xuân, vở kịch “Ngày Ấy Cổng Trời” là tác phẩm của Sân khấu Trịnh Kim Chi, (tác giả: Nguyễn Kháng Chiến, đạo diễn: NSND Trịnh Kim Chi) đã trở thành điểm sáng và mang về 6 giải thưởng 1 huy chương vàng, 3 huy chương bạc và 2 giải xuất sắc nhất tại Liên hoan Sân khấu TP.HCM năm 2024.
‘Ngày ấy Cổng Trời’ đã ra mắt khán giả tại Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang. Đây không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật xuất sắc mà còn là bản hùng ca đầy xúc cảm về những hy sinh thầm lặng của lực lượng Thanh niên xung phong (TNXP) Việt Nam – những con người đã góp phần viết nên lịch sử hào hùng của dân tộc.
Lực lượng TNXP trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ đã không quản ngại gian khổ, hiểm nguy, đồng hành cùng quân đội và nhân dân để bảo vệ tuyến đường huyết mạch, vận chuyển hàng hóa, quân trang, và thuốc men. Những người trẻ tuổi ấy, dù phải đối mặt với bom đạn khốc liệt, vẫn sẵn sàng hy sinh tất cả vì độc lập, tự do của Tổ quốc, trở thành biểu tượng sáng ngời của lòng yêu nước.
“Ngày Ấy Cổng Trời” kể về Phúc (Đào Vân Anh), một cô gái trẻ gia nhập TNXP với quyết tâm vượt qua số phận để bảo vệ danh dự gia đình và khẳng định lòng trung thành với đất nước. Trong những ngày gian khổ tại chiến trường Cổng Trời, cô bất ngờ gặp lại cha mình – ông Đức, người đã hy sinh cả cuộc đời làm tình báo trong lòng địch. Những cô gái trẻ mới mười tám đôi mươi, cái tuổi đẹp đẽ nhất của người con gái, đã phải gánh trên vai biết bao gánh nặng và vô vàn khó khăn thiếu thốn mà không khỏi xót xa. Họ chia sẻ từng món trang phục hiếm hoi, từng bức thư cùng đọc rồi cùng nhau cười đùa trêu ghẹo… Không khí chiến trường bỗng trở nên mềm hẳn đi, trong bom đạn mà có được bình yên ở tâm hồn, giữa nơi khói lửa mà rộn ràng sức sống.
Vở diễn được dẫn dắt bởi NSND Trịnh Kim Chi – người đạo diễn tài năng luôn dành nhiều tâm huyết cho sân khấu cách mạng. Vốn dày dặn kinh nghiệm với dòng kịch cách mạng, bản thân chị cũng từng không ít lần hóa thân vào hình ảnh nữ TNXP, nên đã thổi hồn vào các nhân vật trong vở đầy cảm xúc. Chị chia sẻ rằng, mỗi cảnh quay đều khiến cả ê-kíp xúc động sâu sắc, đặc biệt là những phân đoạn tái hiện tuổi trẻ TNXP hy sinh nơi chiến trường.
Nghệ sĩ tham gia vở diễn đa phần là các gương mặt trẻ như Lê Chi Na, Nhựt Huy, Thành Vinh, Nguyễn Trúc Ly, Thái Vũ, Nguyễn Vũ Trúc Ly, Thụy Khuê, Khánh Ngọc, Bảo Trân, Thu Huyền… Các nghệ sỹ đã diễn đầy nội lực, khắc họa chân thực sự thanh xuân, nhiệt huyết của thế hệ TNXP ngày ấy. Bên cạnh đó, dàn diễn viên kỳ cựu như Đào Vân Anh, Phương Bình, Chánh Thuận, Trọng Hiếu, Thanh Sơn cũng tạo nên dấu ấn riêng qua diễn xuất đầy cảm xúc. Yali Trần là một cái tên mới gây bất ngờ với vai bà Lành, lấy nước mắt khán giả bằng nỗi đau của người mẹ có con hy sinh vì Tổ quốc.
Vở diễn cũng khắc họa thêm nhân vật Phúc (Đào Vân Anh), cô gái trẻ bỏ học và khai man thân thế để gia nhập TNXP, nhằm rửa tiếng oan cho người cha bị “đồn” theo giặc. Để rồi ở vùng núi hiểm trở và ác liệt gọi là Cổng Trời (Quảng Bình), Phúc đã tìm thấy lý tưởng, nhiệt huyết cùng tình yêu thương bên cạnh những đồng đội để “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Cô cũng tìm thấy cha của mình, một chiến sĩ tình báo cao cấp hoạt động giữa lòng địch, trong giây phút đoàn tụ ngắn ngủi và chia ly đầy xúc động. Ngày ấy Cổng Trời kết thúc trong niềm vui chiến thắng, nhưng cũng day dứt xót xa bởi những mất mát không thể tránh. Hình ảnh người mẹ gần như ngất đi khi ôm trên tay chiếc hộp đựng tro cốt con mình đủ lấy nước mắt khán giả.
Nghệ sĩ tham gia vở diễn đa phần là các gương mặt trẻ như Lê Chi Na, Nhựt Huy, Thành Vinh, Nguyễn Trúc Ly, Thái Vũ, Nguyễn Vũ Trúc Ly, Thụy Khuê, Khánh Ngọc, Bảo Trân, Thu Huyền… Các bạn đã diễn đầy nội lực, khắc họa chân thực sự thanh xuân, nhiệt huyết của thế hệ TNXP ngày ấy. Bên cạnh đó, dàn diễn viên kỳ cựu như Đào Vân Anh, Phương Bình, Chánh Thuận, Trọng Hiếu, Thanh Sơn cũng tạo nên dấu ấn riêng qua diễn xuất đầy cảm xúc. Yali Trần là một cái tên mới gây bất ngờ với vai bà Lành, lấy nước mắt khán giả bằng nỗi đau của người mẹ có con hy sinh vì Tổ quốc.
Vở diễn còn thu hút bởi thiết kế sân khấu đẹp mắt. Những núi, đá, dốc, lán trại, cây rừng… tạo hình như thật, mà lại xoay chuyển thông minh để đổi cảnh, vừa khắc nghiệt vừa thơ mộng. Nhờ vậy mà xem kịch chiến tranh nhưng không thấy khô khan, gượng ép.
Sau khi công diễn, vở diễn đã vinh dự nhận nhiều giải thưởng lớn như: Huy chương bạc dành cho vở diễn, giải thiết kế sân khấu xuất sắc nhất, Giải thiết kế ánh sáng xuất sắc nhất, Huy chương vàng cho vai Phúc của diễn viên Đào Vân Anh, Huy chương bạc cho vai chủ nhiệm của diễn viên Phương Bình, Huy chương bạc cho vai Bà Lành của diễn viên Yali Trần. Đây là cũng là niềm tự hào không chỉ của ê-kíp mà còn của những người yêu sân khấu cách mạng. NSND Trịnh Kim Chi xúc động chia sẻ: “Công sức của cả tập thể đã được đền đáp xứng đáng. Chúng tôi hạnh phúc khi tác phẩm không chỉ thành công về mặt nghệ thuật mà còn lan tỏa được giá trị lịch sử sâu sắc.”
Lê Gia